Σημείωμα για το Εκπαιδευτικό ή τον Γονέα που θα επισκεφτεί τη φωτογραφική έκθεση του Γιάννη Σιταρίδη

Μνήμης Λίθοι

Το εκπαιδευτικό υλικό χωρίζεται σε τρία μέρη. Δραστηριότητες: α. Πριν την επίσκεψη, β. Κατά την επίσκεψη και γ. Μετά την επίσκεψη.

Οι εκπαιδευτικοί ή οι γονείς που θα προγραμματίσουν μια επίσκεψη μπορούν να δουν τις δραστηριότητες και να χρησιμοποιήσουν όλες, κάποιες ή καμία απ' αυτές. Μερικές από τις δραστηριότητες συνοδεύονται και από εκτυπώσιμα Φύλλα Εργασίας.

Α. Δραστηριότητες πριν την επίσκεψη

Οι δραστηριότητες πριν την επίσκεψη έχουν περισσότερο πληροφοριακό χαρακτήρα σχετικά με τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο, το Μακεδονικό Μέτωπο ή Μέτωπο της Θεσσαλονίκης, τον Εθνικό Διχασμό, καθώς και για την ξεχασμένη ιστορία των Ελλήνων Στρατιωτών του Γκέρλιτζ που βρέθηκαν να διαβιούν σε μια ιδιότυπη ομηρία σε μια ξένη χώρα, θύματα του πολέμου, αλλά και των διχαστικών πολιτικών των ίδιων των συμπατριωτών τους. Οι πληροφορίες παρουσιάζονται μέσα από λογισμικά παρουσιάσεων, αλλά και διαδραστικών χαρτών.

Η επόμενη δραστηριότητα σ' αυτή την ενότητα, αφορά τις επιγραφές τις οποίες θα αντικρίσουν οι επισκέπτες της έκθεσης. Μερικές απ' αυτές είναι στα γαλλικά και στα αγγλικά και γι' αυτό το λόγο δίδονται σε ένα Φύλλο Εργασίας προκειμένου να μεταφραστούν από τα παιδιά πριν την επίσκεψη.

Τέλος, η τρίτη δραστηριότητα αφορά τον τίτλο της έκθεσης που σχετίζεται με το λογοπαίγνιο των ομόηχων λέξεων Λίθοι - Λήθη. 

Για να αντιληφθούν οι μαθητές και οι μαθήτριες τη συσχέτιση των δύο λέξεων στο πλαίσιο της έκθεσης, δίνεται σε εκτυπώσιμη μορφή ένας εννοιολογικός χάρτης (Ενδεικτική συμπλήρωση του χάρη δίνεται εδώ)

Β. Κατά την επίσκεψη

Οι δραστηριότητες κατά την επίσκεψη δίνονται σε έναν χάρτη του Νομού Κιλκίς και σε ένα Φύλλο Εργασίας τα οποία μπορούν να εκτυπωθούν αμφίπλευρα σε ένα φύλλο χαρτί.

Στον χάρτη ο/η επισκέπτης/τρια μπορεί να σημειώνει τις περιοχές του Νομού Κιλκίς στις οποίες υπάρχουν τα μνημεία που εμφανίζονται στην έκθεση. Μπορεί να χρησιμοποιήσει διαφορετικό σύμβολο για τις μάχες (π.χ. βέλος) και διαφορετικό για τα κοιμητήρια (π.χ σταυρό). Τέλος, ενώνοντας τους οικισμούς Μουριές, Δοϊράνη, Ειδομένη, Σκρα μπορεί να δημιουργήσει μέρος της γραμμής του Μακεδονικού Μετώπου.

Στο Φύλλο Εργασίας ο/η επισκέπτης/τρια μπορεί να κρατήσει σημειώσεις σε σχέση μ' αυτά που βλέπει και παρατηρεί.

Γ. Μετά την επίσκεψη

Οι δραστηριότητες της ενότητας αυτής χωρίζονται σε δύο κατηγορίες. Σ' αυτές που έχουν σχέση με το Μακεδονικό Μέτωπο και την τοπική ιστορία και σ' αυτές που αφορούν την αξία της Μνήμης ως στοιχείο ατομικής και κοινωνικής ταυτότητας αφενός, αλλά και ως μέσο για την αποφυγή των λαθών τους παρελθόντος και την αποτροπή μελλοντικών δεινών.

Για τη πρώτη περίπτωση παρουσιάζεται μια άσκηση όπου σ' έναν χάρτη του Νομού Κιλκίς, καλείται ο/η μαθητής/τρια να τοποθετήσει σημεία που υπάρχουν χώροι μνήμης. Κατά την ολοκλήρωση της άσκησης μπορεί να γίνει αντιληπτό ότι οι χώροι των μαχών βρίσκονται πάνω στην μεθοριακή γραμμή, ενώ τα κοιμητήρια στα μετόπισθεν, όπου υπήρχαν και τα πρόχειρα νοσοκομεία.

Οι επόμενες ασκήσεις αφορούν τις μάχες που έγιναν στον Νομό κατά τα έτη 1917 και 1918 και σκοπό έχουν να αποσαφηνίσουν οι μαθητές και οι μαθήτριες τις μάχες, τις χρονιές, τις τοποθεσίες και τους αντιμαχόμενους, μιας και αποτελούν άρρηκτο μέρος της ιστορίας του τόπου τους. 

Στο τέλος των δραστηριοτήτων αυτών, προκειμένου να γίνει μια δημιουργική ανακεφαλαίωση, μπορεί να συνταχθεί από τα παιδιά, ατομικά ή ομαδικά μια επιστολή που απευθύνεται σε συμμαθητές τους άλλων Νομών, προκειμένου να τους προσκαλέσουν να επισκεφθούν τον Νομό μας και να γνωρίσουν την ιστορία του. Για να βοηθηθούν στη σύνταξη της επιστολής, δίνεται κι ένα βοηθητικό Φύλλο Εργασίας.

Οι επόμενες δύο δραστηριότητες αφορούν την ατομική και κοινωνική Μνήμη σε σχέση μα την ικανοποίηση δύο ανθρώπινων αναγκών. Της ανάγκης να αναγνωρίζεται η μοναδικότητα μας από τη μια, αλλά και της ανάγκης να ανήκουμε σε μία ομάδα.

Ως αφορμή παρουσιάζεται μια πρόσφατη εκδήλωση της ανάγκης για μνήμη, όπως εκδηλώθηκε στο Κοινοπολιτειακό Κοιμητήριο Κρηστώνης. Για να αναπτυχθεί η σκέψη των παιδιών δίνεται κι ένα συνοδευτικό Φύλλο Εργασίας.

Βοηθητικά σας επισυνάπτουμε ένα κείμενο του πανεπιστημιακού και συγγραφέα Ρωμανού Γεροδήμου  με τίτλο: "Πότε πεθαίνεις" που είναι δημοσιευμένο στην ιστοσελίδα amagi.gr

Στη τελευταία δραστηριότητα παρουσιάζεται ένα Συννεφόλεξο. Για τη δημιουργία του συγχωνεύτηκαν αρκετές ελληνικές, γαλλικές και αγγλικές επιγραφές που είναι χαραγμένες πάνω στα λίθινα μνημεία. Οι λέξεις που έχουν μεγαλύτερο μέγεθος εμφανίζονται συχνότερα.

Το Συννεφόλεξο μπορεί να αποτελέσει μια αφορμή για συζήτηση σχετικά με τις έννοιες, όπως πατρίδα, πόλεμος, μνήμη, ειρήνη, συνύπαρξη των λαών και συνεργασία.

Σας ευχόμαστε μια δημιουργική επίσκεψη.